Het Haags Adoptieverdrag

Het referentiekader van de wetgeving omtrent adoptie in België is het verdrag inzake de bescherming van kinderen en de samenwerking op het gebied van interlandelijke adoptie of het Haags Adoptieverdrag.

In 1993 hebben 66 landen in Den Haag een verdrag gesloten over samenwerking op het gebied van interlandelijke adoptie, waaronder ook België. Al deze landen hebben afspraken gemaakt over adoptie, waarbij het belang van het kind centraal staat.

Dit bracht een grote hervorming van adoptie met zich mee in Vlaanderen, die uiteindelijk in september 2005 van kracht ging. 

Basisprincipes van het Verdrag

De bij het Haags Adoptieverdrag aangesloten landen hanteren dezelfde principes en procedures. Zij hebben afspraken gemaakt over wie wel en wie niet mag bemiddelen. Landen zijn evenwel vrij om extra eisen of voorwaarden te stellen.

De belangrijkste principes van het Verdrag zijn: het aanstellen van een centrale autoriteit, adoptabiliteit, subsidiariteit en de geschiktheid controleren van de kandidaat-adoptanten.

Centrale autoriteit

De centrale autoriteit is belast met de nakoming van de verplichtingen van het Verdrag en moet zich akkoord verklaren bij elke adoptie. Iedereen die wil adopteren, moet deze instantie raadplegen. In Vlaanderen is dat het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA), in Wallonië het Autorité Centrale Communautaire (ACC). Brusselaars kunnen kiezen tot welke autoriteit ze zich wenden.

Adoptabiliteit

Iedereen die toestemming moet geven in de adoptie moet dit uit vrije wil doen en moet volledig op de hoogte zijn van de gevolgen. De afstandsmoeder moet na de geboorte toestemming hebben gegeven voor afstand en er moet een redelijke termijn zijn waarin zij kan terugkomen op haar besluit. De toestemming voor adoptie mag niet gegeven zijn tegen betaling of een andere tegenprestatie. Direct contact tussen aspirant-adoptieouders en de afstandsouders of andere personen aan wie de zorg voor het kind is toevertrouwd is ook niet toegestaan.

Subsidiariteit

Het subsidiariteitsprincipe bepaalt dat er eerst gezocht wordt naar andere, minder ingrijpende oplossingen vooraleer interlandelijke adoptie een mogelijkheid wordt. De minder ingrijpende maatregelen zijn o.a. hulp bieden aan de biologische ouders of ruimere familie waardoor ze toch zelf hun kind kunnen opvoeden, adoptie door familieleden, adoptie in het geboorteland zelf … 

Geschiktheid controleren van de kandidaat-adoptanten

Het ontvangende land moet op zijn beurt de kandidaat-adoptieouders doorlichten. Enkel bekwame kandidaten kunnen een kind adopteren.

Lees hier het Haags Adoptieverdrag.