Ja, dat kan. Hiervoor is de toestemming nodig van de volwassene die geadopteerd wordt, de kandidaat-adoptant(en) en de eventuele samenwonende partner of echtgeno(o)t(e) van deze partijen. Je hoeft hiervoor geen infosessie of voorbereidingsprogramma te volgen, noch je aan te melden bij het Vlaams Centrum voor Adoptie.

verzoekschrift indienen

Wil je een volwassene adopteren, dan dien jij of je advocaat rechtstreeks een verzoekschrift in voor een gewone adoptie bij de griffie van de familierechtbank in de rechtbank van eerste aanleg van het arrondissement waar je woont.

De adoptieprocedure wordt steeds op verzoek van de kandidaat-adoptant(en) opgestart. Het verzoekschrift wordt dus door jou, als kandidaat-adoptant(en), of je advocaat neergelegd. Je kan het verzoekschrift persoonlijk indienen of online via e-deposit. Hier lees je meer over de neerlegging via e-deposit.

Het verzoekschrift wordt neergelegd ter griffie van de familierechtbank van de woonplaats of gewone verblijfplaats van de adoptant(en) of bij gebreke daarvan van de woonplaats of gewone verblijfplaats van de geadopteerd, of bij gebreke daarvan de rechter van de plaats waar de adoptanten woonstkeuze doen (art. 628, 21° en 1231-3 Ger.W.). Hier kan je opzoeken bij welke rechtbank je moet zijn door je woonplaats in te geven (kijk vervolgens bij 'rechtbank van eerste aanleg'). 

Het verzoekschrift stel je zelf op of in samenspraak met je advocaat. Hier kan je alvast een voorbeeld vinden van het verzoekschrift dat kandidaat-adoptieouders van een minderjarig kind gebruiken. Hier vind je een voorbeeld voor de adoptie van een meerderjarige. Je kan dit verzoekschrift gebruiken als leidraad bij het opstellen van je eigen verzoekschrift.

Daarnaast voeg je op straffe van onontvankelijkheid volgende bijlagen toe aan je verzoekschrift (art. 1231-3 en 1231-4 Ger.W):

1. een afschrift van de geboorteakte (of hiermee gelijkgesteld stuk) van de adoptant en geadopteerde
2. een bewijs van nationaliteit van de adoptant(en) en geadopteerde
3. een verklaring betreffende de plaats van inschrijving in het bevolkings- of vreemdelingenregister, of bij gebrek hieraan, van de gewone verblijfplaats van de adoptant of van de adoptanten en van de geadopteerde
4. een uittreksel van de huwelijksakte of een uittreksel van de verklaring van wettelijke samenwoning of nog het bewijs van meer dan drie jaar feitelijk samenwonen van de adoptant (met diens partner) en de geadopteerde (met diens partner)

De griffie van de familierechtbank kan al deze gegevens zelf uit de DABS of het Rijksregister halen. Dit kan de wachttijd verhogen, dus we raden je aan om alle documenten direct bij het verzoekschrift toe te voegen. Daarnaast is de geldigheid van de documenten soms redelijk kort (tussen 15 dagen en 6 weken), dus is het beter om deze zo recent mogelijk te houden.

verder verloop procedure

Nadat je het verzoekschrift hebt ingediend, zendt de griffier het binnen de 8 dagen naar de procureur des Konings. Het Openbaar Ministerie gaat over tot een moraliteitsonderzoek door raadpleging van je strafregister en wint alle nuttige inlichtingen omtrent de voorgenomen adoptie in (art. 1231-5 Ger.W).

Doorgaans houdt dit in dat minstens de kandidaat-adoptant(en), de volwassene die geadopteerd wil worden en de juridische ouder(s) uitgenodigd worden voor een verhoor bij de politie. Daarnaast is het mogelijk dat er advies wordt verzameld bij familieleden (ouder dan 12 jaar) in de eerste graad van de kandidaat-adoptant(en) en de volwassene die geadopteerd wordt. Als de rechtbank dit nodig acht, kan zij ook een maatschappelijk onderzoek bevelen (art. 1231-6, lid 2 Ger.W.).

Het verslag van het Openbaar Ministerie, en desgevallend het verslag van het maatschappelijk onderzoek, worden vervolgens neergelegd ter griffie, waarna de familierechtbank de zittingsdag vaststelt.

zitting

Als kandidaat-adoptant word je per gerechtsbrief uitgenodigd voor de zitting. Ook de andere partijen die moeten toestemmen in de adoptie en eenieder die de rechtbank wenst te horen worden uitgenodigd (art. 1231-10 Ger.W.).

Voorafgaand aan de zitting zal je de mogelijkheid krijgen om het verslag van het Openbaar Ministerie en desgevallend van het maatschappelijk onderzoek in te kijken op de rechtbank. Je hebt hiervoor 15 dagen de tijd nadat je de uitnodiging via gerechtsbrief hebt ontvangen.

De rechtbank neemt op de zitting de zaak in beraad en velt binnen de maand een vonnis (art. 770 Ger.W.). De rechtbank oordeelt of de adoptie kan worden uitgesproken of niet, rekening houdend met de grond- (art. 344-1 BW), leeftijds- (art. 345 BW), geschiktheids- en toestemmingsvoorwaarden (art. 348-1 BW) voor adoptie. Zij doet de uitspraak ten vroegste zes maanden na de neerlegging van het verzoekschrift tot adoptie.

Voor meerderjarigen wordt enkel de gewone adoptie uitgesproken. De verschillen tussen een gewone en volle adoptie kan je hier terugvinden.

duurtijd

Gemiddeld duurt deze procedure 1 jaar, maar dit is zeer afhankelijk van situatie tot situatie en rechtbank tot rechtbank.

aantal exemplaren verzoekschrift

Het verzoekschrift moet opgesteld worden in zoveel exemplaren als er partijen zijn. Dus als je de adoptieprocedure als koppel volgt en het verzoekschrift persoonlijk indient, raden wij aan om het zekere voor het onzekere te nemen en minstens drie originele exemplaren van het verzoekschrift (bijlagen volstaan 1x) in te dienen bij de griffie.

prijs

Het rolrecht bedraagt 165 euro. Deze wordt na uitspraak geïnd door FOD Financiën. Daarnaast zal je bij neerlegging van je verzoekschrift meteen de bijdrage voor het begrotingsfonds (24 euro, te indexeren, cash meenemen) moeten betalen. In totaal gaat het dus om 189 euro.

In principe kan je de procedure doorlopen zonder advocaat. Heb je toch verdere juridische vragen, dan doe je toch best een beroep op een advocaat gespecialiseerd in familierecht.

Bron: Burgerlijk wetboek: Art. 348.2 - Gerechtelijk Wetboek: Art. 1231-2 tem 1231-15