De adoptiedriehoek

In de jaren tachtig ontwikkelden Sorosky, Baran en Pannor de term en het model van de adoptiedriehoek. Dit vormde toen een nieuwe insteek in een tijdsgeest van taboes en geheimhouding. De driehoek is het symbool voor de onderlinge verbondenheid tussen biologische ouders, het adoptiekind en de adoptieouders. Het is een verbondenheid voor het leven, dat door elke betrokkene anders beleefd en ingevuld wordt. Deze driehoek maakt duidelijk dat adoptie om verbinden gaat in plaats van verbreken.

We moeten echter kritisch blijven kijken naar de adoptiedriehoek. Hoewel dit model verbondenheid uitdrukt, betekent dit niet noodzakelijk nabijheid en gemeenschappelijkheid. De verbondenheid tussen groepen is iets anders dan die tussen individuen. De juridische gevolgen van adoptie zijn van een andere orde dan de emotionele. Soms geeft de driehoek een te harmonieus beeld van de relatie tussen de drie betrokken partijen en wordt het idee gewekt dat openheid slechts een kwestie is van tijd en inzet. Emotionele verbondenheid tussen mensen kan je echter niet afdwingen.

Het model wordt meestal afgebeeld als een gelijkzijdige driehoek met het adoptiekind bovenaan. Een andere mogelijkheid is om driehoek te tekenen met biologische ouders bovenaan, of misschien beginnend met adoptieouders en hun kinderwens.

Geen van deze punten staat natuurlijk alleen, maar is omringd door een hele context. Zo behoort bij het kind de context die hij heeft vóór adoptie met de mensen die voor hem zorgen, andere kinderen, familieleden, cultuur… Het kind heeft ook de nieuwe context van zijn leven ná adoptie, met zijn nieuwe omgeving.  Een deel overlapt met de context van de geboorteouders en een deel met de context van de adoptieouders.  Verder staan de geboorteouders en adoptieouders niet alleen: bij hen horen familieleden, vrienden, kennissen, leefwereld, … die ook hen beïnvloeden. Hun context overlapt een stuk, door de adoptie van het kind. Daarnaast zijn er overlappingen die samenhangen met wetgeving inzake adoptie. Bij binnenlandse adoptie kan er zelfs grote overlapping zijn, doordat de fysieke nabijheid groter is.