Meerouderschap is een belangrijke basisgedachte bij adoptie. Het betekent dat meer dan één of twee ouders of opvoedende figuren in het leven van de kinderen en jongeren belangrijk zijn en het maakt het mogelijk om alle betrokken partijen binnen adoptie te erkennen, indien zij dat wensen en met de nuance dat elke situatie individueel bekeken wordt.
Hoe ziet meerouderschap binnen adoptie er in de praktijk uit? Als er vanaf of kort na de adoptie contact ontstaat tussen adoptieouders, geadopteerde en eerste ouders of in deze getuigenis met eerste familieleden, hoe krijgt dit dan vorm? En hoe beleeft iedereen dit? In deze verhalenbundel getuigen verschillende adoptiebetrokkenen over hun ‘open adoptie’.
Mijn echtgenoot en ik hebben twee kinderen. Eerst adopteerden we onze zoon Lucas*. Enkele jaren erna kwam onze dochter Marie.
Onze kinderen verbleven de eerste twee maanden van hun leven in een pleeggezin. Warme pleeggezinnen waar nog andere kinderen verbleven en onze kinderen plots moesten vertrekken. We zagen dat dit afscheid heel emotioneel was, vooral voor de pleegmama's. Met beide pleeggezinnen hebben we nog contact. Voor hen is het fijn om te weten hoe het nu met onze kinderen gaat. Ze zijn trots op onze kinderen en maken deel uit van hun verhaal.
Met de biologische familie van onze zoon hebben we geen contact. Met de familie van onze dochter wel. Al snel na de adoptie kwamen we met haar familie in contact. Het is een heel bijzonder verhaal.
Destijds kozen we bewust voor een adoptiedienst ver van waar wij woonden. In onze regio kent iedereen elkaar en we wilden niet onverwacht geconfronteerd worden met de biologische ouders van onze kinderen.
Wij wonen in een doodlopende straat met 16 huizen. Rustig, in een uithoek van het land. Voor de babyborrel van Marie nodigden we alle buren uit.
Wat bleek? De beste vriendin van onze buurvrouw had onlangs een kleindochter gekregen. Dat meisje was door haar mama afgestaan voor adoptie. Het bleek om Marie te gaan. Een onvoorstelbaar toeval.
Hoewel we met elkaar in contact konden komen via onze buurvrouw, kwam de eerste officiële ontmoeting er pas na wederzijdse toestemming via de toenmalige adoptiedienst.
Via de adoptiedienst wisten wij al dat Maries mama geen contact wou, maar dat Maries oma wel interesse had. De psychologe van de adoptiedienst stelde voor dat we haar oma na een jaar een brief zouden schrijven. Ik ben geen schrijver, dus vroeg om een persoonlijke ontmoeting, maar de adoptiedienst stond daar weigerachtig tegenover.
Uiteindelijk bleek het verlangen naar rechtstreeks contact wederzijds, waardoor we toch haar telefoonnummer kregen. Diezelfde avond belden we elkaar.
We maakten een afspraak voor een ontmoeting op een neutrale plaats. In een bruine kroeg, zonder Marie.
Dat was heel speciaal. De klik tussen Maries oma en ons was er direct. Alsof we elkaar al jaren kenden. Een heel bijzonder gevoel.
Het verlangen van de oma om haar kleindochter te zien was groot, dus we spraken snel opnieuw af. Deze keer met Marie erbij.
Nu zien we elkaar jaarlijks. Elk jaar nodigt Maries oma ons en haar vriendenkring uit bij haar thuis. Het is telkens een fijn weerzien, een gezellig feest. We worden er met open armen ontvangen.
Ondertussen leerden we ook de twee tantes kennen. Het zijn de zussen van de moeder van Marie. Zij, hun gezinnen en de oma zijn op al onze belangrijke feesten aanwezig en wij op die van hen. Zij werden een stuk van onze familie.
Vanaf het begin vroegen we aan de biologische familie van Marie om onze beide kinderen gelijk te behandelen. We wilden niet dat onze zoon het gevoel zou krijgen dat hij minder was dan onze dochter. Maries familie heeft die afspraak altijd gerespecteerd. Onze zoon krijgt van hen bijvoorbeeld evengoed berichtjes en cadeaus op zijn verjaardag.
Maries oma is ons heel dankbaar dat wij voor Marie zorgen. "We konden ons geen warmere thuis voor Marie inbeelden", zegt ze steeds.
Ze is ons ook dankbaar dat er contact is. Ze vreest echter dat wij op een dag zullen zeggen dat we niet meer langskomen, dat we niet meer meegaan in dit verhaal. Na al die jaren van contact keert die vraag tot op de dag van vandaag terug: ga ik ze mogen blijven zien?
Wij gaan contact niet tegenhouden. Marie is ondertussen een tiener. Zij heeft een gsm en zij heeft de telefoonnummers van haar biologische familie. Ze is vrij om daarmee te doen wat ze wil. Als ze iets met hen wil bespreken, vertrouw ik alle partijen daarin.
Anderzijds begrenzen we wel. We lopen elkaars deur niet plat. We spreken niet van 'oma' en' tante', maar gebruiken hun voornamen. En het is niet de bedoeling om wekelijks verslag uit te brengen aan de biologische familie.
Dat gezond evenwicht vinden is soms moeilijk. Ik durf nogal snel 'ja' zeggen. Mijn man is daar stelliger in en dat is al nuttig gebleken. Het is verschillend van situatie tot situatie, maar het is belangrijk om de moeilijkheden en omstandigheden die tot de afstand hebben geleid te respecteren. Juist die omstandigheden waren de reden waarom het kind niet in zijn oorspronkelijke omgeving kon blijven. Ze maken deel uit van het verhaal van onze dochter.
Dankzij Maries oma heb ik de mama van Marie een keer kunnen ontmoeten. Marie had haar mama ook graag ontmoet, maar haar mama was daar niet klaar voor en we konden haar daarin niet forceren.
Vorig jaar is Maries mama overleden. Dat nieuws kwam heel hard binnen. De kans voor Marie om haar mama ooit te ontmoeten, verdween daarmee.
Die periode was heel heftig. We hebben Marie gevraagd of ze haar mama nog wou zien bij de begrafenisondernemer. Het was haar enige kans, nu of nooit. Dat was keihard.
We zijn er samen naartoe gegaan. Het zwaarste moment uit mijn leven.
Achteraf gezien was het ook een heel mooi moment. Naar verwerking toe voor Marie was dat van onschatbare waarde.
Tijdens de begrafenis zat de familie langs de ene kant op de eerste rij, wij langs de andere kant. Er werd openlijk gedeeld hoe de situatie in elkaar zat. Mijn man en ik mochten een inbreng doen en we lazen een persoonlijke brief voor aan de mama van Marie.
Bij aanvang van de adoptie had ik nooit gedacht dat dit ons verhaal zou zijn. We zijn erin gegroeid zonder erbij stil te staan. Je verlegt telkens je grenzen en het belangrijkste is dat het kind primeert.
Vroeger stond ik nogal sceptisch tegenover open adoptie. Als je kiest voor adoptie, weet je dat het jouw kind niet is en dat de kans bestaat dat je kind zijn roots gaat opzoeken. Toch hoop je dat het jouw kind blijft. Je wil dat niet verliezen.
Die vrees is weg. Het kennen van de biologische familie, heeft mijn kijk veranderd. Als ik terugblik, ben ik blij dat het contact zo vroeg ontstaan is. Haar familie was en is er voor de belangrijkste jaren van Maries leven.
Ons verhaal heeft geen happy ending, want onze dochter heeft haar mama nooit levend gezien. Wat ik wel zie, is dat Marie weet waar ze staat. Ze is tevreden met de positie waarin ze zit. En dat komt doordat er zoveel openheid is. Ik ben ervan overtuigd dat onze aanpak daarin een juiste zet is geweest.
*Om privacyredenen werden de namen van de kinderen in dit interview gewijzigd.
Het verhaal van Gert is het laatste uit de reeks open adoptie. Wil je meer verhalen zoals deze lezen? Check dan het verhaal van Whitney, Fien, Frank, Eunique of Alexandra.
Gepost in: Verhaal